Hội chứng ruột kích thích – Nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục

1024

Hội chứng ruột kích thích tuy không gây nhiều nguy hiểm cho tính mạng nhưng có ảnh hưởng nghiệm trọng đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Cùng tìm hiểu những điều cần biết về căn bệnh này nhé!

1. Hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích là một hội chứng rối loạn ở ruột già có thể gây đau bụng kèm táo bón hoặc tiêu chảy.

Cứ 100 người thì có 10 đến 15 người bị hội chứng ruột kích thích. Hội chứng ruột kích thích thường khởi phát ở lứa tuổi vị thành niên trở lên nhưng không loại trừ khả năng đến khi già, bệnh mới xuất hiện triệu chứng.

Hội chứng ruột kích thích - Nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục
Hội chứng ruột kích thích – Nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục

2. Nguyên nhân gây hội chứng ruột kích thích

Rối loạn ống tiêu hoá

Trong quá trình thức ăn xuống dạ dày sẽ tiêu hoá 1 phần nho nhỏ, sau đó xuống ruột non. Tại ruột non sẽ hấp thụ các chất dinh dưỡng và thải cặn bã xuống ruột già. Các ống tiêu hóa, thức ăn được vận chuyển nhanh chóng nhờ sự co bóp của “nhu động ruột”. Khi có một yếu tố trong quá trình trên hoạt động bị trục trặc sẽ dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa như ợ chua, ợ hơi, táo bón, tiêu chảy, nôn…

Trong quá trình vận chuyển thức ăn. Nếu như hoạt động này diễn ra quá nhanh hoặc quá chậm sẽ làm ảnh hưởng hệ thống tiêu hoá. Không có thời gian hấp thụ thức ăn khiến các nhu động ruột co bóp liên tục để tống thức ăn ra ngoài làm cho người bệnh sẽ có hiện tượng tiêu chảy thường xuyên. Còn ngược lại thức ăn còn lưu lại quá lâu thì nhu động đại tràng sẽ làm giảm co bóp đẩy thức ăn dẫn tới táo bón thường xuyên.

Chế độ ăn uống

Thực phẩm là một nguyên nhân trực tiếp ảnh hưởng tới mọi chức năng của hệ tiêu hóa. Nhiều người thấy rằng các dấu hiệu và triệu chứng của họ xấu đi khi họ ăn các loại thực phẩm nhất định. Ví dụ, sữa sô cô la và rượu có thể gây táo bón hoặc tiêu chảy. Đồ uống có ga và một số loại trái cây và rau quả có thể dẫn đến đầy hơi và khó chịu ở một số người hội chứng ruột kích thích. Vai trò của dị ứng thực phẩm hoặc không dung nạp trong hội chứng ruột kích thích vẫn chưa được hiểu rõ ràng.

Ảnh hưởng tâm lý

Một số trường hợp do ảnh hưởng đến công việc. Tác động của stress thường xuyên áp lực, căng thẳng mệt mỏi, lo sợ, buồn bã… làm cho ruột co bóp quá mức gây ra hiện tượng tiêu chảy cho người bệnh.

Thay đổi nội tiết tố

Nguyên nhân này thường xuất hiện ở chị em phụ nữ. Sự thay đổi nội tiết xảy ra nhất là trong thời kì kinh nguyệt, làm cho tình trạng bệnh xuất hiện và phát triển lên.

Các bệnh có liên quan

Đối với bệnh nhân lao động nặng nhọc hàng ngày, làm quá sức gây tổn thương đến tạng thận. Một số người mắc bệnh tiêu chảy nhiễm trùng hay còn gọi là viêm dạ dày ruột… rất dễ bị mắc sang bệnh hội chứng ruột kích thích

3. Dấu hiệu của hội chứng ruột kích thích

Đau bụng

Đau bụng là triệu chứng phổ biến nhất và là yếu tố chính trong việc chẩn đoán hội chứng ruột kích thích. Thông thường, ruột và não làm việc cùng nhau để kiểm soát tiêu hóa. Điều này xảy ra thông qua các hormone, dây thần kinh và các tín hiệu do vi khuẩn tốt sống trong ruột của bạn phát ra.

Khi mắc hội chứng ruột kích thích, những dấu hiệu này có thể khiến cho các cơ trong đường tiêu hóa bị căng và đau. Những cơn đau này thường xảy ra ở bụng dưới hoặc toàn bộ vùng bụng, ít có khả năng đau ở vùng bụng trên.

Đầy hơi

Hội chứng ruột kích thích có thể dẫn đến sản xuất khí nhiều hơn trong ruột. Điều này có thể gây khiến bạn bị đầy hơi và khó chịu.

Thay đổi nhu động ruột

Tình trạng phân di chuyển chậm trong ruột thường khiến phân bị khô cứng lại do ruột đã hấp thụ một phần nước, làm trầm trọng thêm các triệu chứng táo bón. Ngược lại, sự di chuyển nhanh của phân qua ruột sẽ khiến ruột ít hấp thụ nước và dẫn đến tình trạng phân lỏng, gây ra tiêu chảy.

Nếu bạn đi tiêu ra máu, máu lẫn trong phân, đó có thể là dấu hiệu của một căn bệnh khác nguy hiểm hơn. Máu trong phân có thể có màu đen hoặc đỏ.

Táo bón

Một sự thật đáng ngạc nhiên là táo bón là dấu hiệu phổ biến nhất, ảnh hưởng đến gần 50% số người mắc bệnh hội chứng ruột kích thích.

Sự thay đổi liên lạc giữa não và ruột có thể làm tăng hoặc chậm thời gian vận chuyển bình thường của phân. Khi thời gian vận chuyển chậm, ruột hấp thụ nhiều nước hơn từ phân, do đó khiến bạn khó đi tiêu.

Tiêu chảy

Một nghiên cứu cho thấy những người bị hội chứng ruột kích thích trung bình 1 tuần đi tiêu 12 lần – gấp 2 lần số người lớn không mắc hội chứng ruột kích thích.

Ở bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích, việc vận chuyển thức ăn qua ruột diễn ra nhanh hơn có thể ngay lập tức thúc giục nhu động ruột. Điều này có thể gây căng thẳng nghiêm trọng và khiến bệnh nhân lo lắng về việc bị tiêu chảy đột ngột.

Mệt mỏi và khó ngủ

Hơn một nửa số người bị hội chứng ruột kích thích cảm thấy mệt mỏi thường xuyên. Trong một nghiên cứu, có khoảng 160 người trưởng thành được chẩn đoán hội chứng ruột kích thích cho rằng họ có khả năng chịu đựng áp lực thấp, cảm thấy yếu sức trong công việc, các hoạt động giải trí và tương tác xã hội.

Ngoài ra, hội chứng ruột kích thích cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ như chứng mất ngủ, khó ngủ, thức giấc thường xuyên và cảm thấy không tỉnh táo vào buổi sáng. Điều đặc biệt là ngủ không đủ giấc có thể làm trầm trọng hơn các triệu chứng vào ngày hôm sau.

4. Cách khắc phục hội chứng ruột kích thích

Các liệu pháp dưới đây có thể giúp giảm nhẹ các biểu hiện của hội chứng ruột kích thích và hỗ trợ cho quá trình điều trị chính thống nhanh đạt hiệu quả hơn:

Châm cứu

Tác động lên các huyệt đạo trong cơ thể giúp các cơ co thắt được thư giãn, đồng thời cải thiện chức năng tiêu hóa của đường ruột.

Tâm lý trị liệu

Người bệnh có thể phải nhờ đến sự tư vấn của các nhà tâm lý học để giải tỏa tâm lý căng thẳng nếu như sử dụng thuốc chồng trầm cảm không có hiệu quả và bệnh vẫn tiếp tục có xu hướng trầm trọng thêm.

Dùng thảo mộc tự nhiên

Nghiên cứu cho thấy tinh dầu bạc hà có tác dụng chống co thắt và làm cho các cơ trơn trong đường ruột được thư giãn. Trong khi đó các vị thỏa dược tự nhiên như lá mơ, bạch truật, mộc hương, cam thảo cũng có tác dụng cải thiện triệu chứng bệnh. Tuy nhiên cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng bất cứ vị thuốc chữa hội chứng ruột kích thích nào từ dân gian để chắc chắn rằng nó không ảnh hưởng đến hiệu quả của các loại thuốc Tây đang sử dụng.

Thôi miên

Bệnh nhân đang bị đau bụng, đầy hơi do ruột kích thích có thể khắc phục bằng liệu pháp thôi miên.

Bổ sung men vi sinh

Giúp bổ sung vi khuẩn có lợi, căn bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó làm giảm các biểu hiện kích thích ruột.

Tăng cường vận động cơ thể

Bằng cách tập thể dục đều đặn hàng ngày với những môn thể thao vừa sức như đi bộ, yoga, thiền, tập dưỡng sinh… sẽ giải tỏa được tâm lý căng thẳng, chống trầm cảm, kích thích tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích hiệu quả.

Thay đổi chế độ ăn uống

Bổ sung các thực phẩm giàu tinh bột

Giúp cung cấp chất dinh dưỡng và bổ sung năng lượng cho cơ thể. Người bị ruột kích thích nên ăn các thực phẩm chứa nhiều chất bột như ngũ cốc, khoai tây, khoai lang, bí đỏ, bột yến mạch.

Bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ

Giúp điều hòa chức năng ruột và chống táo bón, hỗ trợ chữa chứng ruột kích thích . Người bệnh nên bổ sung từ 20 – 30gr chất xơ 1 bữa từ các loại rau xanh và trái cây tươi. Mặc dù chất xơ giúp cải thiện táo bón nhưng lại có thể gây đau bụng nặng khi sử dụng quá nhiều. Do vậy trong khoảng thời gian đầu nên điều chỉnh tăng dần lượng chất xơ cho tới khi cơ thể thích ứng được.

Hạn chế một số thực phẩm gây hại

  • Các loại thực phẩm gây đầy bụng, sinh hơi: người bệnh nên tránh ăn các loại thực phẩm như cải bắp, bông cải, hành, tỏi, trái cây nếu đang gặp phải các triệu chứng này.
  • Tuyệt đối kiêng rượu bia, hạn chế uống nước ngọt có ga và các chất kích thích khác như cà phê, nước chè đặc. Các loại thức uống này gây kích thích niêm mạc ruột khiến cho bệnh trở nên trầm trọng hơn.
  • Các loại thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhiều gia vị khó tiêu hóa người bệnh cũng nên tránh sử dụng
  • Người bị hội chứng ruột kích thích cũng không nên ăn các loại bánh kẹo hay trái cây quá ngọt hoặc uống sữa chứa lactose sẽ khiến cho triệu chứng tiêu chảy thêm trầm trọng.

Bài viết trên của tạp chí đàn ông đã cung cấp thêm thông tin cho độc giả về nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục hội chứng ruột kích thích hy vọng sẽ giúp ích cho độc giả trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhé!