Ung thư phổi đang ngày càng trở nên phổ biến hơn. Nhiều người nghĩ rằng đó là căn bệnh của những người hay hút thuốc, nhưng thực tế là ai cũng có thể mắc căn bệnh này. Hút thuốc chỉ là tác nhân góp phần trầm trọng thêm. Hãy cùng tạp chí đàn ông tìm hiểu nguyên nhân và các dấu hiệu của căn bệnh này nhé!
Nguyên nhân gây ra bệnh ung thư phổi
Ung thư phổi thường ở giới tính nào?
Ung thư phổi chiếm ưu thế ở nam giới 50-75 tuổi. Tại các nước phương Tây, tỷ lệ ung thư phổi ở nam giới của vài quốc gia những năm gần đây không gia tăng trong khi tỷ lệ ung thư phổi có chiều hướng gia tăng ở phụ nữ.
Theo vùng địa lý
Tỷ lệ ung thư phổi thay đổi tùy theo vùng địa lý trên thế giới. Các nước châu Phi có tỷ lệ thấp hơn 5%. Tỷ lệ này khoảng 5-10% ở châu Á và Nam Mỹ. Châu Âu và Bắc Mỹ có tỷ lệ ung thư phổi cao nhất 10-15%.
Nguyên nhân đặc biệt từ thuốc lá
Đa số ung thư phổi xuất hiện ở những người đã và đang hút thuốc lá (80%) cộng thêm 5% ước tính do hậu quả của sự tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá. Mức độ nặng nhẹ của sự tiếp xúc với khói thuốc tùy thuộc vào số năm mà người đó đã hút thuốc, số điếu thuốc hút trong ngày và phần nhựa có trong điếu thuốc.
Có 10 đến 13% người nghiện thuốc lá có nguy cơ ung thư phổi với một thời kỳ tiềm ẩn từ 30 đến 40 năm tính từ lúc mới bắt đầu hút thuốc cho đến khi xuất hiện ung thư phổi.
Nghề nghiệp
Chất sinh ung asbestos trong một vài loại nghề nghiệp (ví dụ như nghề mài má phanh xe) là yếu tố nguy cơ mắc ung thư phổi. Công nhân làm việc ở một số mỏ có nguy cơ ung thư phổi cao hơn như mỏ phóng xạ uranium, mỏ kền, mỏ cromate, công nhân làm việc trong một số ngành nghề có tiếp xúc amiant, công nghiệp hóa dầu, công nghiệp nhựa, khí đốt. Việc tiếp xúc với khí radon, các ô nhiễm không khí từ kỹ nghệ kim loại nặng và môi trường ô nhiễm khói thuốc có liên quan đến sự xuất hiện ung thư phổi.
Các bệnh ở phế quản phổi
Ung thư phổi xảy ra trên những sẹo xơ là vấn đề đã đề cập khá nhiều. Các sẹo xơ thường là do lao, nhồi máu phổi, viêm phổi hoặc bệnh bụi phổi. Cơ chế gây bệnh chưa rõ nhưng người ta cho rằng sự xơ hóa làm tắc nghẽn mạch bạch huyết gây tích tụ các chất sinh ung có thể dẫn đến ung thư.
Ô nhiễm không khí
Do hơi đốt ở gia đình, xí nghiệp, hơi xả ra từ các động cơ.
Dấu hiệu nhận biết ung thư phổi
Ung thư phổi với hiện tượng thở khò khè
Biểu hiện ho, thở khò khè có thể do tắc nghẽn trong đường thở bởi các khối ung thư phát triển. Khi đường thở bị co thắt hoặc thu hẹp, không khí đi qua có thể làm cho tiếng thở chuyển sang khò khè hoặc nghe như tiếng huýt sáo khi di chuyển.
Đau ngực
Thành ngực có rất nhiều sợi thần kinh kết nối với nhau, do đó khi khối ung thư phổi xâm nhập vào ngực, nó có thể gây ra đau tức ngực, thậm chí là rất đau. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, cơn đau có thể trở nặng hơn khi thở sâu, ho hoặc cười.
Tuy nhiên đau ngực cũng có thể chỉ là phản ứng phụ của việc ho quá nhiều chứ không hẳn là dấu hiệu ung thư đang phát triển ở thành ngực, những cơn ho kinh niên có thể làm căng cơ, đau ngực.
Khàn tiếng
Giọng nói khan khàn, thều thào hoặc yếu ớt có thể là một dấu hiệu ngầm của ung thư phổi.
Có một dây thần kinh được gọi là dây thần kinh thanh quản xuyên suốt giữa khí quản, thực quản và dưới động mạch chủ. Nó kết nối với thanh quản. Nếu có một khối u chèn ép vào dây thần kinh này, nó có thể bị tê liệt.
Điều này có nghĩa là dây thanh âm không thể đóng lại và bạn cần dây thanh âm để có thể ho, hát và nói được. Lưu ý khàn giọng cũng có thể là một triệu chứng của ung thư dây thanh quản – một bệnh ung thư cũng liên quan đến hút thuốc.
Khó thở
Khó thở có thể là hệ quả của việc tắc nghẽn trong phổi do có khối u cản trở lượng không khí vào phổi. Nhưng nó cũng có thể là một dấu hiệu của sự tích tụ chất lỏng giữa phổi và thành ngực.
Điều này xảy ra khi ung thư xâm nhập hệ thống bạch huyết và cấu trúc tĩnh mạch – cơ quan chịu trách nhiệm cho phép chất lỏng thoát khỏi ngực. Nếu có sự tắc nghẽn trong các khu vực này, chất lỏng sẽ không thể thoát ra, dẫn đến tích tụ.
Hiện tượng này được gọi là tràn dịch màng phổi. Người bệnh sẽ cảm thấy như không có đủ không khí vào phổi vì lúc này chất lỏng đang đầy trong phổi và không cho phép nó giãn ra. Kết quả là bạn thấy rất khó thở.
Sụt cân
Trong bất kì trường hợp nào, sự sụt cân diễn ra nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân, không liên quan đến việc bạn đã cắt giảm calo hoặc tập thể dục… thì rất có thể là do bệnh tật gây ra, kể cả bệnh ung thư. Thêm vào đó, nếu bạn cảm thấy ăn không ngon miệng thì càng dễ kết luận nguyên nhân có thể là do một khối u bên trong cơ thể bạn gây ra, không ngoại trừ khối u ở phổi, dẫn đến ung thư phổi sau này. Khối u này sẽ là tăng đột ngột sự trao đổi chất trong cơ thể bạn và gây ra tình trạng trên.
Thường xuyên bị nhiễm trùng
Ung thư phổi có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng ảnh hưởng đến đường hô hấp và dẫn đến các bệnh như viêm phế quản hoặc các bệnh nhiễm trùng mãn tính khác. Nếu bạn bị nhiễm trùng phổi mãn tính, bạn nên dành thời gian đi chụp X-quang phổi để biết mình có nguy cơ bị ung thư phổi hay không.
Đau tay, vai và các ngón tay
Khi bướu ở tại đỉnh phổi, hiện tượng xâm lấn thành ngực và mạng thần kinh cánh tay gây đau cánh tay và đau vai kèm dị cảm da. Nhóm triệu chứng này được gọi là hội chứng Pancoast. Khi ung thư ở đỉnh phổi đã gieo rắc và xâm lấn hệ thần kinh giao cảm, hội chứng Horner xuất hiện với triệu chứng sụp mi cùng bên tổn thương (sa mí mắt), đồng tử co lại, lõm mắt (mắt thụt vào trong hốc mắt) và không bài tiết mồ hôi ở phía mặt cùng bên tổn thương.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho độc giả phần nào kiến thức về nguyên nhân gây bệnh ung thư phổi và các dấu hiệu nhận biết nó. Từ đó biết cách phòng tránh, chữa trị để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.
