Amidan có tác dụng ngăn chặn những vi khuẩn vi trùng đầu tiên xâm nhập vào cơ thể. Nếu không còn amidan thì bộ phận bảo vệ chúng ta khỏi bệnh tật đầu tiên đã bị loại bỏ. Vậy cắt amidan cần chú ý điều gì cùng tìm hiểu trong bài viết của tạp chí đàn ông nhé!
1. Dấu hiệu nên cắt amidan
- Viêm Amidan tái diễn nhiều lần: 5-7 lần/năm
- Viêm amidan thường xuyên phát tác cấp tính, nhiều lần dùng thuốc điều trị mà không có hiệu quả, đã ảnh hưởng đến các tổ chức lân cận, như xung quanh tuyến amidan bị sưng mủ, viêm mũi, viêm lỗ mũi, viêm tai giữa…
- Viêm amidan quá phát ảnh hưởng đến chức năng ăn nuốt ( nuốt vướng, nuốt khó liên tục, chức năng thở (ngủ ngáy, cơn ngừng thở ngắn)
- Đối với trẻ nhỏ nên cắt amidan trong trường hợp trẻ bị viêm amidan mãn tính, xuất hiện nhiều lần trong một năm, gây nguy hiểm cho sức khỏe của bé và làm suy giảm kinh tế gia đình.
Thông thường tiến hành cắt amidan cho người bệnh khi đang không có biểu hiện viêm cấp tính của bệnh lý amidan cũng như toàn thân. Người bệnh sẽ được xét nghiệm các thông số về máu như công thức máu, sinh hoá máu, sính hoá nước tiểu, chụp tim phổi, điện tim và khám tai,mũi, họng để đảm bảo đủ điều kiện gây mê cắt Amidan. Nguời bệnh cần được nghỉ ngơi, dùng an thần tối ngày trước phẫu thuật.
2. Các phương pháp cắt amidan
Cắt amidan bằng phương pháp truyền thống
Là phẫu thuật cắt amidan kinh điển, có thể thực hiện dưới gây tê hoặc gây mê. Cắt amidan ở trẻ em với dụng cụ Sluder Ballenger, trước đây rất phổ biến nhưng ngày nay ít dùng. Bóc tách amidan bằng dao kéo hoặc cắt bằng thòng lọng ở người lớn cũng là một phương pháp kinh điển trước đây.
Ưu điểm của phương pháp truyền thống là chi phí thấp, nhưng đau sau phẫu thuật nhiều, thời gian phẫu thuật lâu, mất máu nhiều và tỉ lệ chảy máu sau mổ cao, bệnh nhân phải kiêng nói, ngậm nước đá… Nếu phẫu thuật được thực hiện dưới gây tê ở tư thế ngồi, hoăc gây mê ở tư thế nằm.
Cắt amidan bằng điện cao tần
Bệnh nhân sẽ được tiến hành phẫu thuật dưới gây mê
Hiện nay trên thị trường có 3 loại dao điện:
- Dao điện một cực đơn thuần: đầu dao điện còn gọi là lưỡi dao, đó là đầu kim loại đường kính 2mm, và miếng kim loại được để sát mông hoặc sát lưng bệnh nhân.
- Dao điện lưỡng cực: ưu điểm là hố mổ gọn, khả năng cầm máu tốt, nhưng đau nhiều sau phẫu thuật và lành chậm hơn.
- Dao điện cải tiến (Coblator): đầu dò vừa giúp cắt amidan bằng nhiệt vừa tưới nước và hút dịch cùng với các mảnh vụn, đồng thời đốt các điểm chảy máu. Sóng radio cao tần phát ra nhiệt tại chỗ thấp (40-60 độ C) nên ít gây bòng cho các tổ chức xung quanh. Tuy nhiên chi phí phải bỏ ra khá cao.
Cắt amidan bằng máy siêu âm
Với sóng siêu âm 55.000 Hz, nhiệt độ điểm cắt thấp (50-100 độ C), ưu điểm của phương pháp này là ít gây tổn thương mô, ít gây đau sau mổ, tuy nhiên thời gian phẫu thuật tương đối lâu, và khả năng cầm máu kém, đặc biệt với những mạch máu >1mm.
Cắt amidan bằng dao plasma
Là phương pháp phẫu thuật dưới gây mê, sử dụng sóng năng lượng điện tần số radio để cắt mô, dao plasma đem lại nhiệt độ cắt tương đối thấp từ 40-80 độ C nên ít gây tổn thương mô giống như Coblator, lưỡi dao plasma mỏng hơn, có thể bẻ cong được nên thao tác cắt amidan nhanh và dễ dàng hơn trong phẫu trường hẹp. Tuy nhiên chi phí máy móc và vật tư tương đối cao
3. Biến chứng sau cắt amidan
- Đau tai, đau họng
- Mất nước, sụt cân: hay gặp ở trẻ do đau nên bỏ bữa, chán ă
- Sốt: tình trạng này ít gặp, nguyên nhân thường là vì nhiễm trùng tại chỗ.
- Phù phổi: xảy ra ở người bệnh bị tắc nghẽn đường thở do amidan quá to.
- Tắc nghẽn đường thở sau khi tiến hành tiểu phẫu, do tụ máu, lưỡi gà bị phù nề, sặc hít, …
- Thay đổi về giọng nói, nếu amidan lớn, tiếng nói của người bệnh có thể bị nghẹt.
- Amidan bị sót lại, không bị cắt bỏ hết.
- Các mô họng bị chấn thương tại chỗ.
- Bị chấn thương tâm lý, hay hoảng sợ về đêm hoặc bị trầm cảm.
- Tử vong: trường hợp này thường hiếm gặp, nguyên nhân do xuất huyết hoặc do biến chứng khi gây mê.
Biến chứng muộn bao gồm liệt màng hầu-hầu, chít hẹp mũi hầu. Những biến chứng này hay xảy ra khi tái tạo lưỡi gà vòm miệng hầu, nạo VA cùng với lúc cắt amidan.
4. Chế độ dinh dưỡng cho người cắt amidan
Sau khi cắt amidan nên ăn gì?
4h đầu tiên bệnh nhân tuyệt đối không được ăn bất kỳ thứ gì, mà nên nằm nghiêng trên giường, không gối đầu để tránh tình trạng chảy máu có thể sảy ra.
Sau khoảng từ 24h – 48h tiếp theo, bệnh nhân nên ăn những loại thức ăn mềm, lỏng, dễ nuốt như, uống nước ép trái cây không có tính axit, nước lọc.
Một số món ăn cho người cắt amidan:
- Súp gà, cháo gà
Súp gà là một trong những món ăn rất bổ dưỡng và tốt cho bệnh nhân vừa cắt amidan xong. Đây là món ăn có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, giúp người bệnh phục hồi sức khỏe khá tốt. Rất nhiều chuyên gia sức khỏe cho rằng, súp gà không chỉ tốt cho hệ tim mạch mà còn rất tốt bệnh nhân sau khi cắt amidan xong. Đây là món ăn không làm tăng cholesterol, giúp bệnh nhân phục hồi sức khỏe nhanh hơn, giảm được nguy cơ chảy máu sau khi cắt.
- Chè ngân nhĩ đậu xanh
Chè ngân nhĩ đậu xanh là món ăn rất tốt cho những bệnh nhân muốn nhanh chóng phục hồi sức khỏe sau khi tiến hành phẫu thuật hoặc mổ. Với những người mới cắt amidan, đây là món ăn tuyệt vời, giúp hỗ trợ tốt cho bệnh nhân cải thiện sức khỏe.
- Canh rong biển
Canh rong biển cũng là món ăn khá tốt cho những người mới cắt amidan xong. Đây là loại thức ăn loãng, không gây ảnh hưởng đến vòm họng. Đặc biệt, rong biển có tác dụng rất tốt giúp bệnh nhân nhanh chóng phục hồi sức khỏe. Rong biển chứa nhiều vitamin A, thậm chí cao gấp 2-3 lần so với cà rốt. Ngoài ra, rong biển còn có chứa nhiều vitamin B2, vitamin C và canxi. Đây là những thành phần rất cần thiết thúc đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể và làm vết thương mau lành.
Thành phần quan trọng nhất có trong rong biển là fertile clement, có tác dụng điều tiết máu lưu thông, tiêu độc, loại bỏ các cặn bã có trong cơ thể. Có thể thấy, rong biển có tác dụng rất tốt cho sức khỏe của người bệnh. Chính vì vậy, bệnh nhân sau khi cắt amidan có thể sử dụng canh rong biển thường xuyên để giúp vết thương mau lành và phục hồi sức khỏe nhanh hơn.
- Khoai lang, cà rốt luộc
Đây là những loại thực phẩm bổ dưỡng, rất tốt cho hệ tiêu hóa của con người. Với những bệnh nhân mới cắt amidan, người bệnh nên ăn các loại thức ăn mềm, được luộc kỹ. Khoai lang, cà rốt luộc có chứa nhiều tinh bột, cellulose, giàu vitamin B1, B2, phốt pho,… rất tốt cho sức khỏe của người bệnh.
Những thực phẩm luộc luôn được đánh giá cao về thành phần dinh dưỡng. Không chỉ tốt cho hệ tiêu hóa mà những món ăn này còn giúp bệnh nhân tránh được các tổn thương ở vòm họng.
Kiêng ăn gì sau khi cắt amidan?
- Thực phẩm có tính kích ứng cao
Kiêng ăn những thực phẩm có tính kích ứng cao vì sau mổ vết thương chưa lành hẳn nên chỉ cần những tiếp xúc nhỏ nhặt cũng sẽ làm vùng phẫu thuật biến chứng chảy máu hoặc nặng nề hơn. Ví dụ đồ đông lạnh…
- Những món dầu mỡ
Các món luôn được biết đến là ngập dầu mỡ như chiên, xào, rán nên tránh dùng cho đối tượng người vừa mới cắt amidan do chúng thường có tính khô và cứng, làm bệnh nhân cần nhiều lực để nhai đồng thời chúng còn mang khả năng va chạm vào vết mổ, gây nên những tổn thương, biến chứng không mong muốn
- Nguyên liệu cay, nóng
Tỏi, ớt là những gia vị rất quen mặt trong bữa cơm gia đình. Nhưng với người vừa cắt amidan tuyệt đối không dùng vì nó có tính nóng, dễ gây kích thích làm xuất huyết máu nơi mổ amidan
Sau 12 ngày bệnh nhân có thể ăn uống, sinh hoạt và nói chuyện bình thường. Tuy nhiên, để tránh amidan sưng và tái phát bệnh thì nên kiêng tuyệt đối chất kích thích. Không nên ăn cá và mì tôm trong vòng 1 tháng cắt amidan để tránh làm nhiễm trùng vết thương. Các món ăn cay, nóng, nhiều dầu mỡ, bánh kẹo, nước ngọt cũng nên kiêng qua 1 tháng.
5. Lưu ý sau khi cắt Amidan
- Uống thuốc đầy đủ theo toa bác sĩ. Nghỉ ngơi hợp lý, nên nghỉ làm, nghỉ học khoảng một tuần đến 10 ngày. Nên nằm đầu cao. Bằng cách kê đầu cao hơn tim sẽ giúp bạn giảm được phù nề và sưng. Nên dùng các loại thức ăn nhẹ, dễ tiêu hóa.
- Tuân thủ chế độ ăn trong 10 ngày, nên ăn thức ăn mềm, lỏng, lạnh, không ăn chua. Các loại thức ăn nóng, cứng nên tránh vì có thể gây trầy xước chỗ mỗ và làm chảy máu. Uống nước thật nhiều vừa tránh chảy máu vừa tránh mất nước.
- Ðôi khi sau mổ có thể bị nôn chừng 1-2 lần. Nếu kéo dài và nôn nhiều lần, bác sĩ điều trị sẽ cho thuốc để điều chỉnh dạ dày giúp bớt nôn.
- Nên đến bác sĩ trong các trường hợp máu chảy liên tục kéo dài không kiểm soát được từ mũi hoặc miệng, sốt trên 38,6 độ C kéo dài dù uống nhiều nước và uống thuốc đầy đủ; đau đầu kéo dài, không giảm đau dù đã dùng các thuốc giảm đau; sưng, đau, phù nề tăng dần, không thuyên giảm dù đã uống thuốc theo toa.
Bài viết trên đã cung cấp thêm thông tin cho độc giả về những biến chứng nguy hiểm và những chú ý cần biết khi cắt amidan hy vọng sẽ giúp ích cho độc giả trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh nhé.
